Het voorschot: de 4 gouden tips om op je twee oren te slapen

Een voorschot, dat is een blijk van vertrouwen aan beide kanten. Als koper ben je je geld niet kwijt als je sprookjeshuis pakweg op een oude vuilnisbelt blijkt te staan. Als verkoper houd je iets over aan al je tijd en moeite als de ogen van de kopers groter waren dan hun portefeuille en de verkoop dan toch niet door gaat. Maar hoe werkt het en hoeveel kost het? Hieronder geven we drie gouden tips, helemaal gratis.

Enkel bij een nieuwbouw zijn er strikte regels. Als je een huis op plan koopt, dan koop je eigenlijk een stukje lucht. Daarom mag het voorschot daar niet te groot zijn, het is wettelijk vastgelegd op maximum 5%. Voor alle andere verkopen zijn er geen wetten of vaste percenten, al is het tegenwoordig bijna standaard dat je 10% betaalt. Frons wel eens je wenkbrauwen als de verkoper meer vraagt, want dat is nergens voor nodig en je hebt tenslotte ook nog geen sleutel in de hand.

Betaal het voorschot nooit cash, dat is een maffiapraktijk die sinds 2014 bij wet verboden is. Maar schrijf het ook niet rechtstreeks over aan de verkoper. Als koper weet je namelijk nooit 100% zeker of iemand schulden of andere problemen heeft. Als die sloeber met een enkele vlucht richting Balearen vertrekt, zie je dat geld nooit meer terug.

Betaal het voorschot dus via de notaris. Die heeft er een aparte rekening voor (een derdenrekening), waar noch jij, noch de verkoper zomaar aan kunnen. Het geld staat daar netjes geparkeerd tot de akte verlijdt. Het bedrag, het tijdstip van betaling, de rekening vanwaar het geld vertrekt en de rekening waarop het gestort wordt, komen allemaal zwart op wit in het compromis te staan.

Als je niet koopt bij een particulier maar bij een vastgoedmakelaar, zal die vaak voorstellen om op zijn derdenrekening te storten. Dat zit ook safe. Zo’n makelaar is een professionele speler en zal niet als een dief in de nacht verdwijnen. Zelfs als hij failliet zou gaan, is je voorschot gevrijwaard, omdat die derdenrekening niet tot zijn boedel behoort.

Je hoort de notaris soms spreken van een waarborg in plaats van een voorschot. De twee begrippen zijn gelijkaardig, maar niet hetzelfde. Een waarborg is namelijk juridisch gezien geen betaling. In tegenstelling tot een voorschot maakt het geen deel uit van de prijs. Met andere woorden: tot de akte verlijdt, blijft het jouw geld. Wanneer er een geschil ontstaat en dat conflict krijgt een juridisch staartje, dan ben je als koper soms beter af met een waarborg dan een voorschot. Het doet er enkel toe als het allemaal spaak loopt, maar goed, het kost ook geen geld om een ander woord te gebruiken in het compromis.

Je bent stapelgek op een pand, je ziet nog twintig andere geïnteresseerde koppels in de rij staan, en je wil gewoon winnen. Dan wordt een compromis al eens heel snel getekend. Het voorschot moet er dan vaak al binnen een paar dagen liggen. Let daar toch mee op.

Je bent een huis aan het kopen, geen nieuw paar schoenen. Als je nog geen lening hebt en nog niet weet hoe ver je precies kan gaan, kan je wel eens lelijk struikelen. Wanneer je als koper je verbintenis uiteindelijk niet kan waarmaken, dan ben je dat voorschot wel degelijk kwijt. Foetsie. En 10% is niet niks op een huis van een paar honderdduizend euro…

Een voorschot kan een serieuze kopzorg zijn. Je wil dat huis zo graag, maar je moet nu plots een fiks bedrag neerleggen op een paar dagen tijd. Soms heb je dat geld gewoon niet, bijvoorbeeld omdat je eerst nog je vorige huis moet verkopen. Vanaf juni 2023 is er een oplossing: de Garantiestelling. Dan springt een verzekeringsmaatschappij in de bres voor jou, en is er helemaal geen financiële transactie. Je betaalt gewoon alles bij het verlijden van de akte. Bye bye, stress. Hoe dat werkt, lees je hier.